Historia
Międzynarodowy Konkurs Wokalistyki Operowej im. Adama Didura

Drugi konkurs odbył się po dwóch latach, w grudniu 1981 roku. Jury niewiele różniło się od pierwszego konkursu. Przewodniczącym został Antoni Majak, a do składu dołączyły Antonina Kawecka i Helena Łazarska. Laureaci wspominają, że był najdłużej trwającym konkursem w świecie. Wyniki ogłoszono bowiem 12 grudnia w nocy. Kilka godzin później wprowadzono w Polsce stan wojenny i koncert laureatów, zamiast 13 grudnia, odbył się dopiero wiosną. W finale znalazł się między innymi Romuald Tesarowicz. Nie przyznano I nagrody, a jedna z dwóch drugich, wraz z nagrodą specjalną dla najlepszego basa, trafiła właśnie do niego. Był to początek jego pięknej drogi zawodowej. Jego międzynarodowa kariera rozpoczęła się po zdobyciu przez niego III nagrody na konkursie „Voci Verdiane” w Busetto (Włochy). Współpracował z wieloma gwiazdami operowymi, wybitnymi dyrygentami. Wiele występował we Francji - w Paryżu, Lyonie, Tuluzie, Orange i Marsylii, a także na scenach włoskich, niemieckich, amerykańskich i oczywiście polskich. Tesarowicz czuł się bardzo związany z Operą Śląską, ale też z konkursem, bo po latach dołączył do grona jurorów. Ocenianie innych, to chyba najtrudniejsze, co artysta może robić w życiu – opowiadał w 2008 roku, przed II Międzynarodowym Konkursem Wokalistyki Operowej im. Adama Didura. Trzeba cały czas być skupionym i oceniać z wielką odpowiedzialnością, by nikogo nie skrzywdzić. Konkurs rozwija się w bardzo dobrym kierunku. Jego ranga rośnie. Niestety Romualda Tesarowicza, wybitnego basa światowej sławy, też już z nami nie ma… Zmarł 15 października 2017 roku.

W 1988 roku stanowisko dyrektora Opery Śląskiej objął Tadeusz Serafin i to pod jego dyrekcją zorganizowano wiele kolejnych edycji. IV Ogólnopolski Konkurs Wokalistyki Operowej im. Adama Didura odbył się w 1989 roku. Do grona jurorów dołączyli m.in.: Bogusław Kaczyński, Andrzej Hiolski i Stanisława Marciniak-Gowarzewska. Wśród laureatów najjaśniejszą gwiazdą i niekwestionowanym zwycięzcą był baryton Wojciech Drabowicz. Otrzymał wówczas aż 12 nagród specjalnych. Jedną z nich był fundowany wyjazd na słynny konkurs dla śpiewaków „Belvedere” w Wiedniu, który również wygrał. Potem Drabowicz zawsze podkreślał, że w Bytomiu otwarła mu się droga do światowej kariery i największych scen operowych.

– Didur był moim drugim konkursem w życiu, ale pierwszym poważnym, uwieńczonym takimi efektami – opowiadał o swoim triumfie w 2004 roku – Nie czułem tremy, bo ta rośnie z doświadczeniem i poczuciem odpowiedzialności. Wtedy miałem etykietkę młody, zdolny, utalentowany i wiedziałem, że nawet jeżeli coś nie pójdzie dobrze, to nic się złego nie stanie. (…) Nagroda pozwala zaistnieć, ale jej wartość trzeba potem udowodnić.

Po raz kolejny bytomska rywalizacja stała się przepustką do światowej kariery, tę niestety przerwał tragiczny wypadek samochodowy 27 marca 2007 roku.

Bytomski konkurs nie miał szczęścia do regularności, choć początkowo zaplanowano, że będzie się odbywał co 3 lata. Wpływ miały na to zawirowania polityczne, ale też częstokroć brak środków. Po czwartym pisał Wojciech Dzieduszycki w „Odrze”: Jest to konkurs, który powinien odbywać się regularnie co trzy lata i bez wątpienia otrzyma rangę odpowiadającą światowej randze patrona – największego polskiego basa – rangę konkursu międzynarodowego! Polska wokalistyka bardzo potrzebuje takich międzynarodowych kontaktów, międzynarodowych porównań. Ratujmy polską wokalistykę wszelkimi sposobami.

Do kolejnej edycji upłynęło aż 6 lat, konkurs (nadal ogólnopolski) udało się zorganizować w 2000 roku i stał się on częścią obchodów 55-lecia Opery Śląskiej. Pierwszy raz w gronie jurorów zasiadł Romuald Tesarowicz, a do oceniającego gremium dołączyli także mi.in. Ludek Golat (Czechy) i José Ferreira Lobo (Portugalia).
Był to konkurs zdominowany przez barytonów, bo w finale znalazło się ich aż 5. Kolejny raz nie przyznano I nagrody, a zamiast tego dwie drugie. Jedną z nich otrzymał Artur Ruciński, dziś jeden z naszych „eksportowych” śpiewaków, oklaskiwany na największych i najważniejszych scenach operowych świata.

Wreszcie udało się konkurs umiędzynarodowić na dobre. Tej wielkiej przemiany dokonał m.in. dyrektor konkursu, muzykolog Karol Bula. Tak pisał o konkursach w kwartalniku „Twój Muza”: Dobra atmosfera wyzwala u śpiewaczej młodzieży ukryte pokłady energii i pozwala jej osiągnąć wyżyny wokalnego kunsztu (…) Fakt silnej mobilizacji warunkującej opanowanie wymaganego repertuaru, sprzyjające wymianie poglądów spotkania z innymi pochodzącymi z różnych krajów uczestnikami konkursu, konfrontacja własnej wizji z uwagami doświadczonych pianistów korepetytorów, (…) w ostatnim etapie z orkiestrą symfoniczną – czego więcej może życzyć sobie ktoś, komu marzy się kariera śpiewaka operowego!

II Międzynarodowy Konkurs Wokalistyki Operowej im. Adama Didura to już rok 2008. Jury pod przewodnictwem wybitnego polskiego tenora Wiesława Ochmana przyznało po raz pierwszy nagrody i wyróżnienia w kategorii głosów męskich oraz żeńskich. Wybrało też zwycięzcę absolutnego. Grand Prix przyznano sopranowi, Elenie Xanthoudakis z Australii. Już po laurach na „Didurze” zdobyła II nagrodę na Konkursie Placido Domingo „Operalia”. W ostatnim okresie występowała m.in. w: Rosji, Polsce, Tanzanii, Hong-Kongu, Austrii, Japonii, Kanadzie, Australii, Wielkiej Brytanii, Irlandii i Włoszech. W wywiadzie na łamach „Dziennika Zachodniego” tak mówiła po swoim zwycięstwie: Plakat bytomskiego konkursu zobaczyłam w Akademii Muzycznej w Glasgow. Zainteresowało mnie, że jest specjalistyczny, wyłącznie operowy. Dlatego zdecydowałam się przyjechać, przygotować i wykonać utwór polskiego kompozytora, a taki jest wymóg regulaminu w III etapie. Wybór arii przysporzył mi wiele trudności. W bibliotece w Glasgow wypożyczyłam wszystko, co mieli polskiego: nuty, nagrania i szukałam coś odpowiedniego na mój głos. Poszukiwania trwały miesiąc. W końcu zdecydowałam się na piękną arię Roksany z opery „Król Roger”.